ประวัติความเป็นมาของสถานีตำรวจภูธรกาญจนดิษฐ์

อำเภอกาญจนดิษฐ์ เดิมเป็นเมืองเก่า ชื่อ “เมืองท่าทอง” ตัวเมืองเดิมตั้งอยู่ริมคลองท่าทอง ตรงบริเวณตลาดบ้านท้อน ตำบลท่าทองในปัจจุบัน เมืองท่าทองตั้งขึ้นเมื่อใดไม่ทราบแน่นอน โดยจากอักขราภิธานศรับท์ของหมอปรัดเล ได้รวบรวมพิมพ์ไว้ว่า ประมาณ พ.ศ. 1588 เมืองท่าทองได้ตั้งขึ้นแล้ว โดยมีพระวิสูตรสงครามรามภักดี (พระท่าทอง) เป็นเจ้าเมือง เมื่อพม่ายกพลมาตีเมืองต่างๆ ตลอดมาจนถึงเมืองท่าทอง พม่าได้เผาทำลายเมืองเสียยับเยิน ส่วนเจ้าผู้ครองนครก็หนีหายสาบสูญไป เมื่อกรมพระราชวังบวรสุรสิงหนาทขับไล่พม่าถอยหนีไปหมดแล้ว  จึงตั้งนายสม เป็นผู้รั้งเมืองท่าทอง จนมาได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นหลวงวิเศษ และเป็นพระวิสูตรสงครมรามภักดี (พระท่าทอง) แทนคนเก่าที่หายไป

หลวงวิเศษได้ย้ายเมืองใหม่มาตั้งที่บ้านกะแดะ  ใกล้คลองกะแดะ บริเวณตลาดกะแดะในปัจจุบัน จากนั้นเห็นว่าคลองกะแดะมีขนาดเล็ก ไม่สะดวกในการสัญจร จึงได้ย้ายเมืองไปตั้งใหม่ที่บริเวณริมคลองมะขามเตี้ย บริเวณตำบลมะขามเตี้ย อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานีในปัจจุบัน ได้มีผู้ครองเมืองท่าทองสืบทอดกันมา จนในสมัยรัชกาลที่ 4 ได้ย้ายเมืองท่าทองไปตั้งที่ บ้านดอน บริเวณบ้านพักผู้ว่าปัจจุบัน และได้พระราชทานนามใหม่ว่า “เมืองกาญจนดิฐ” ปี พ.ศ. 2442 โปรดให้รวมเมืองไชยา และเมืองกาญจนดิฐ เป็นเมืองเดียวกัน เรียก “เมืองไชยา” เพื่อให้นาม “กาญจนดิฐ” มาเป็นชื่ออำเภอ แทนอำเภอกะแดะ (ของเมืองท่าทองเก่า) และได้ตั้งที่ว่าการอำเภอขึ้น ที่วัดกำแพง หรือที่ตั้ง สภ.กาญจนดิษฐ์ในปัจจุบัน

  • วันที่ 28 กันยายน 2456 โอนพื้นที่หมู่ 4 (ในขณะนั้น) ของตำบลพลายวาส ไปรวมกับพื้นที่หมู่ 6 ของตำบลกรูด
  • วันที่ 14 เมษายน 2472 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดนครศรีธรรมราช กับจังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยโอนพื้นที่ตำบลไชยคราม และตำบลดอนสัก อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช มาขึ้นกับอำเภอกาญจนดิษฐ์
  • วันที่ 14 ตุลาคม 2484 ตั้งตำบลท่าทองใหม่ แยกออกจากตำบลทุ่งกง
  • วันที่ 30 กันยายน 2490 ตั้งตำบลพลายวาส แยกออกจากตำบลกะแดะ ตั้งตำบลช้างขวา แยกออกจากตำบลตะเคียนทอง ตั้งตำบลชลคราม แยกออกจากตำบลท่าทอง ตั้งตำบลทุ่งกง แยกออกจากตำบลท่าทองใหม่
  • วันที่ 14 พฤศจิกายน 2493 โอนพื้นที่หมู่ 8,9,10 (ในขณะนั้น) ของตำบลกะแดะ ไปตั้งเป็นหมู่ 4,5,6 ของตำบลพลายวาส ตามลำดับ
  • วันที่ 7 มกราคม 2500 จัดตั้งสุขาภิบาลกาญจนดิฐ ในท้องที่บางส่วนของตำบลกะแดะ
  • วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลท่าทองใหม่ ในท้องที่ตำบลท่าทองใหม่
  • วันที่ 24 มีนาคม 2512 แยกพื้นที่ตำบลชลคราม และตำบลดอนสัก อำเภอกาญจนดิฐ มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอดอนสัก ขึ้นกับอำเภอกาญจนดิฐ
  • วันที่ 22 เมษายน 2512 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลกาญจนดิฐ เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
  •  โดยให้เขตสุขาภิบาลครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดของตำบลกะแดะ
  • วันที่ 16 กันยายน 2512 โอนพื้นที่ตำบลไชยคราม อำเภอกาญจนดิฐ ไปขึ้นกับ กิ่งอำเภอดอนสัก
  • วันที่ 29 กันยายน 2513 จัดตั้งสุขาภิบาลดอนสัก ในท้องที่บางส่วนของตำบลดอนสัก
  • วันที่ 13 ตุลาคม 2513 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลท่าทองใหม่ และจัดตั้งสุขาภิบาลท่าทองใหม่ ในท้องที่บางส่วนของตำบลท่าทองใหม่
  • วันที่ 16 พฤศจิกายน 2514 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอดอนสัก อำเภอกาญจนดิษฐ์ เป็น อำเภอดอนสัก
  • วันที่ 9 สิงหาคม 2526 ตั้งตำบลทุ่งรัง แยกออกจากตำบลทุ่งกง
  • วันที่ 16 กันยายน 2533 ตั้งตำบลคลองสระ แยกออกจากตำบลป่าร่อน
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลกาญจนดิษฐ์ และสุขาภิบาลท่าทองใหม่ เป็นเทศบาลตำบลกาญจนดิษฐ์ และเทศบาลตำบลท่าทองใหม่ ตามลำดับ

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอกาญจนดิษฐ์ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

  • ทิศเหนือ ติดต่อกับอ่าวไทย
  • ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอดอนสัก และอำเภอสิชล (จังหวัดนครศรีธรรมราช)
  • ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอนบพิตำ (จังหวัดนครศรีธรรมราช) และอำเภอบ้านนาสาร
  • ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบ้านนาสารและอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอกาญจนดิษฐ์แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 13 ตำบล 117 หมู่บ้าน ได้แก่

 
1. ท่าทอง   (Tha Thong)   9 หมู่บ้าน  
2. ท่าทองใหม่   (Tha Thong Mai)   5 หมู่บ้าน  
3. กะแดะ   (Kadae)   9 หมู่บ้าน  
4. ทุ่งกง   (Thung Kong)   5 หมู่บ้าน  
5. กรูด   (Krut)   10 หมู่บ้าน  
6. ช้างซ้าย   (Chang Sai)   12 หมู่บ้าน  
7. พลายวาส   (Phlai Wat)   9 หมู่บ้าน  
8. ป่าร่อน   (Pa Ron)   9 หมู่บ้าน  
9. ตะเคียนทอง   (Takhian Thong)   7 หมู่บ้าน  
10. ช้างขวา   (Chang Khwa)   14 หมู่บ้าน  
11. ท่าอุแท   (Tha Uthae)   13 หมู่บ้าน  
12. ทุ่งรัง   (Thung Rang)   5 หมู่บ้าน  
13. คลองสระ   (Khlong Sa)   10 หมู่บ้าน  
   

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอกาญจนดิษฐ์ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 14 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลกาญจนดิษฐ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกะแดะทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลท่าทองใหม่ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลท่าทองใหม่
  • เทศบาลตำบลช้างซ้าย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลช้างซ้ายทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลช้างขวา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลช้างขวาทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลกรูด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกรูดทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลท่าทองใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าทองใหม่ (นอกเขตเทศบาลตำบลท่าทองใหม่)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลท่าทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าทองทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งกง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งกงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลพลายวาส ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพลายวาสทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลป่าร่อน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลป่าร่อนทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลตะเคียนทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะเคียนทองทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลท่าอุแท ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าอุแททั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งรัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งรังทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลคลองสระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองสระทั้งตำบล